مدل کسب و کار یا همان Business model از جمله اصطلاحات مدیریتی است که دارای دو دهه قدمت است. توجه کنید که این اصطلاح با طرح کسب و کار متفاوت است و نباید آنها را با یکدیگر یکسان دانست. درس های این مطلب می‌خواهیم به تعریف مدل کسب و کار بپردازیم و تفاوت آن را با طرح کسب و کار نیز مطرح کنیم. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید چگونه یک مدل کسب و کار طراحی کنید تا انتهای متن با ما همراه باشید.
تعریف جامع مدل کسب و کار
مدل کسب و کار کلیاتی درباره گروه هدف مشتریان انجام وظایف مورد نیاز و برون سپاری ترکیب منابع ورود به بازار ایجاد مزیت برای مشتریان و تسخیر سود می باشد. بر خلاف سایر اصطلاحات و مباحث مدیریتی مدل کسب و کار یک کار خلاقانه و جذاب است که در عین سادگی میتواند تاثیرات مهمی روی کسب و کارتان بگذارد.
برخی از صاحب نظران مدیریت مدل کسب و کار را شبکه از شرکتها که هدف آن ایجاد ارزش از طریق استقرار فرصتهای فناوری است می دانند. این شرکت ها به دلیل تفاوت در موارد فنی کاربر سازمان و نیازهای مالی باید با یکدیگر تطبیق پیدا کنند.
مدل کسب و کار منطقه های ابتکار را ایجاد می کند و قابلیت های فنی را با ارزش های واقعی اقتصادی شرکت مرتبط می کند. در کل می توان گفت که این مدل فرضیه مدیریتی را منعکس می کند که شامل خواسته واقعی مشتریان و چگونگی درخواست آنها و عملکرد شرکت بهترین نفت در مقابل پاسخ است.
تفاوت مدل کسب و کار با طرح تجاری (بیزینس پلن)
بعد از انقلاب صنعتی اصطلاح مدیریتی به عنوان طرح تجاری به وجود آمد. طرح تجاری عموما برای نهاد هایی که سرمایه مورد نیاز کسب و کار را تامین میکردند استفاده می شد. به عنوان مثال بانک ها از مدیران و مالکان کسب و کار اسناد و گزارش هایی می خواستند که اثبات کند فعالیت آنها سودآور است و بازگشت سرمایه امکان پذیر میباشد.
این گزارشات و مستندات در ابتدا برآورد جریان مالی و نیاز مواد اولیه و حقوق مورد نیاز کارگران بود اما با گذشت زمان شکل کاملتری گرفت و به شکل طرح تجاری یا بیزینس پلن یا همان طرح کسب و کار درآمد.
به طور کلی صحبت اصلی طرح تجاری درباره نیاز ها و پیش نیازها برای راه اندازی یک کسب و کار سود آور است. به عنوان مثال شامل میزان سرمایه گذاری لازم و مقاطع تزریق سرمایه و منابع انسانی و حاشیه سود از مباحث مهم بیزینس پلن است.
اما در مقابل مدل کسب و کار درباره خواسته مشتریان محصول کند درباره اینکه خواسته مشتری دقیقاً چه چیزی است و چگونه شرکت می تواند آن را به بهترین نفس به مشتری ارائه کند. همانطور که دیدید طرح کسب و کار با موضوع مدل کسب و کار به کلی متفاوت است. برای اطلاع از خدمات منتور کسب و کار با مهندس پویا قندی تماس بگیرید.
مراحل طراحی مدل برای انواع کسب و کار
در اینجا نقل قول می کنیم از کتاب خلق مدل کسب و کار از الکساندر استروالدر چه می گوید فرایند طراحی این مدل شامل ۵ مرحله است. آماده سازی، شناخت، طراحی، پیاده سازی و مدیریت مراحلی هستند که باید به ترتیب باید انجام گیرد. البته مراحل شناخت و طراحی میتواند به موازات یکدیگر پیش برود و تاکیدی برای فرایند خطی نیست.
- آماده سازی : در این مرحله ایده های اولیه کسب و کار، مشخص نمودن اهداف پروژه و تیم سازی انجام میگیرد.
- شناخت : در این قسمت باید مطالعه و تحقیق درباره مشتریان، شناخت رقبا و حجم بازار انجام می گیرد .
- طراحی : در این بخش زمان ایده پردازی است و هر کدام از اعضای تیم باید ذهن خود را رها کند تا بتواند ایده های خلاقانه و راهگشا برای وضعیت کنونی پیدا کند.
- پیاده سازی: زمانی که به پایان طراحی مدل کسب و کار رسیدید لازم است که طرح خود را پیاده سازی کنید. به منظور پیاده سازی لازم است تا یک طرح کسب و کار کامل در قالب یک سند مدیریت پروژه ارائه شود.
- مدیریت: بخش مدیریت فعالیت مستمر برای تحلیل و ارزیابی این مدل می باشد و هدف از آن درک اثری است که نیروی خارجی در بلند مدت در مدل کسب و کار دارد.
بخش های مدل کسب و کار
- شرکای کلیدی: باید مشخص کنید که برای موفقیت در کسب و کار خود با چه کسانی همکاری میکنید و چه کسانی رقیب شما هستند.
- فعالیت های کلیدی: در این قسمت فعالیت های اصلی اقدامات ضروری که برای ارزش پیشنهادی و ادامه فعالیت کسب و کار خود به آن نیاز دارید مطرح می شود.
- منابع کلیدی: کسب و کار شما برای موفقیت به چه منابعی نیاز دارد؟ این منابع می تواند شامل منابع مالی ، انسانی و فیزیکی باشد.
- ارزش پیشنهادی: ارزش پیشنهادی وعده ای است به مشتری میدهید. در واقع باید به مشتری بگویید که کالا یا خدمات دقیقا چه نیازی را از او رفع میکند.
- بخش مشتریان: در این قسمت باید مشتری خود را بشناسید. این موضوع که چه شخصیت و سلیقه ای دارد میتواند در مرحله طراحی تاثیر بگذارد. همچنین نیاز مشتری نیز از مهم ترین مواردی است که باید بشناسید و محصول یا خدمت خود را برای رفع آن ارائه کنید.
- ارتباط با مشتریان: ارتباط با مشتری دقیقا کلید موفقیت شماست. در این قسمت باید بدانید مخاطب در کجا قرار دارد تا بتوانید به بهترین نحوه ان را جذب کسب و کارتان کنید.
- کانال توزیع: کانال های ارتباطی با مشتریان و کانال های تبلیغاتی در این قسمت قرار دارند.
- ساختار هزینه: هزینه هایی که یک بار پرداخت میشوند ، هزینه های ثبت و متغییر در این قسمت قرار دارند.
- جریان درآمد: در این بخش نشان میدهید که راه درآمد کسب و کار شما از کجاست و مشتری ان را چگونه پرداخت میکند.
در هنگام طراحی مدل کسب و کار باید تمامی بخش ها در هماهنگی با یکدیگر تنظیم شوند تا سیستم شما بتواند فعالیت مستمر و موفق داشته باشد.
مقاله پیشنهادی: طراحی سایت برای کسب و کار
دیدگاهتان را بنویسید